Noodanticonceptie
Soms gebeurt het: seks zonder condoom of een foutje met de pil of pleister. In dat geval kun je een noodanticonceptiemiddel gebruiken om ongewenste zwangerschap te voorkomen. Er zijn twee soorten noodanticonceptie.
De morning-afterpil (EllaOne of Norlevo)
De morning-afterpil zorgt ervoor dat de eisprong wordt uitgesteld. Als er nog geen eisprong is geweest, kan de pil voorkomen dat er een zwangerschap ontstaat. Als de eisprong al heeft plaatsgevonden, werkt de pil helaas niet meer. Lees hier meer.
Het koperspiraal
Het koper in het spiraal voorkomt dat een bevruchte eicel zich kan innestelen in de baarmoeder. Zo kan een zwangerschap niet ontstaan. Het spiraal moet binnen 5 dagen (120 uur) na onbeschermde seks worden geplaatst door een zorgverlener.
Morning-afterpil
De morning-afterpil zorgt ervoor dat je eisprong (ovulatie) wordt uitgesteld. Als er nog geen eisprong geweest is kan de pil voorkomen dat er een zwangerschap ontstaat. Als de eisprong al heeft plaatsgevonden, werkt de pil helaas niet meer.
De morning-afterpil werkt het beste binnen 12 uur na onbeschermde seks. Hoe sneller je hem inneemt, hoe groter de kans dat de morning-afterpil effectief is.
Er zijn twee soorten morning-afterpillen:
NorLevo
EllaOne
Voordelen van de morning-afterpil
- Zonder recept verkrijgbaar bij de apotheek of drogist
- Makkelijk in te nemen (één tablet)
- Geschikt voor eenmalig gebruik
Wanneer wordt de morning-afterpil afgeraden?
- Bij een actieve ontsteking of bloedstolsel (trombose of embolie)
- Bij overgevoeligheid voor één van de stoffen in de pil
Nadelen en aandachtspunten van de morning-afterpil
- Snel innemen: hoe eerder, hoe beter het werkt
- Heb je lactose intolerantie? EllaOne bevat lactose (237 mg per tablet)
- Werkt niet als de eisprong al is geweest
- Borstvoeding: na gebruik van EllaOne mag je 1 week geen borstvoeding geven (melk mag wel worden afgekolfd en weggegooid)
- Er kan sprake zijn van bijwerkingen: misselijkheid, buikpijn, vermoeidheid, hoofdpijn, duizeligheid, gevoelige borsten of wat tussentijds bloedverlies
- Andere medicijnen: overleg met je huisarts als je andere medicijnen gebruikt (zoals epilepsie of kruidenmiddelen zoals Sint-Janskruid)
Koperspiraal
Een koperspiraal kan ook gebruikt worden als noodanticonceptie. Het koper in het spiraal voorkomt dat een bevruchte eicel zich kan innestelen in de baarmoeder. Zo kan een zwangerschap niet ontstaan. Het spiraal moet binnen 5 dagen (120 uur) na onbeschermde seks worden geplaatst door een zorgverlener. Het koperspiraal is de meest betrouwbare vorm van noodanticonceptie, het heeft een betrouwbaarheid van 99,9%.
Voordelen van het koperspiraal
- Kan tot 10 jaar blijven zitten als gewoon anticonceptiemiddel
- Geen hormonen, dus je blijft je natuurlijke menstruatie behouden
- Je hoef er jarenlang niet over na te denken
- Handig voor vrouwen die langdurige zekerheid willen
Nadelen en aandachtspunten van het koperspiraal
- In de eerste maanden kun je heftigere menstruaties en meer buikpijn hebben
- Het plaatsen van een spiraal is een medische handeling, uitgevoerd door een arts of verloskundige
Wanneer wordt een koperspiraal afgeraden?
- Een infectie of ontsteking na een miskraam of abortus in de afgelopen 3 maanden
- Afwijkingen van de baarmoeder of baarmoedermond
- Tumoren van de baarmoeder of baarmoederhals
- Actieve infectie in het genitale gebied (behalve schimmelinfectie of bacteriële vaginose)
- Een SOA in het afgelopen jaar (behalve herpes, hepatitis B of CMV)
- onverklaarbaar tussentijds bloedverlies
- Een ontsteking van het kleine bekken
- Overgevoeligheid voor koper
Wat kun je het beste doen?
Neem zo snel mogelijk contact op met een verloskundige, huisarts of apotheek als je noodanticonceptie nodig hebt. Er wordt besproken welke optie het beste bij jou past, de morning-afterpil of een spiraal. Als je menstruatie uit blijft, doe dan na 3 weken een zwangerschapstest. Hoe sneller je hulp zoekt, hoe groter de kans dat noodanticonceptie goed werkt. Twijfel dus niet – bel liever één keer te veel dan te weinig.